کود کامل معمولاً به منظور تکمیل مواد مغذی موجود در خاک یا جایگزینی مواد مغذی که از طریق رشد گیاه یا سایر عوامل کاهش یافته اند به خاک اعمال می شود. آن ها را هم می توان قبل از کشت استفاه کرد و هم بعد از رشد گیاه روی سطح خاک اطراف گیاه ریخت و سپس آبیاری نمود.

کود شیمیایی کامل چیست؟

کود کامل (NPK) نوعی از کودهای حاوی مواد مغذی گیاهی و یکی از کامل ترین کودهاست که شامل هر سه عنصر ماکرو المنت اولیه است: نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K). این مواد مغذی برای رشد و نمو گیاه ضروری هستند و معمولاً به شکل کود برای تأمین مواد مغذی (Nutrient for growth and reproduction) مورد نیاز گیاهان برای رشد استفاده می شوند.

نیتروژن برای رشد شاخ و برگ مهم است و باعث تولید کلروفیل می شود که به گیاهان در فتوسنتز کمک می کند. فسفر برای رشد ریشه ضروری است و به گیاهان در تولید گل، میوه و دانه کمک می کند. پتاسیم برای عملکرد مناسب آنزیم های گیاهان ضروری است و به گیاهان در مقاومت در برابر بیماری ها کمک می کند.

کودهای کامل اغلب با سه عدد مانند 10-10-10 یا 20-20-20 برچسب گذاری می شوند که نشان دهنده درصد هر ماده غذایی در محصول است. به عنوان مثال، کود 10-10-10 حاوی 10 درصد نیتروژن، 10 درصد فسفر و 10 درصد پتاسیم است.

داروخانه گیاه پزشکی تاماریکس یکی از بهترین فروشگاه های فروش انواع کودهای کامل است.

بهترین کود کامل برای افزایش رشد رویشی

بهترین کود کامل برای تحریک رشد رویشی، کودی است که دارای مقدار زیادی نیتروژن باشد. این امر به خاطر تأثیر بیشتر نیتروژن بر روی رشد ساقه‌ها و برگ‌ها می‌باشد، که منجر به افزایش باروری و توسعه گیاهان می‌شود. بنابراین، اگر هدف شما افزایش رشد شاخه‌ها و برگ‌هاست، بهترین گزینه استفاده از کود کامل با نسبت نیتروژن بالا است. به عنوان نمونه، کود 10-10-30 که دارای نسبت 30 درصد نیتروژن و 10 درصد از هرکدام از دو عنصر دیگر است، مناسب خواهد بود.

بهترین کود کامل برای افزایش گلدهی

برای تحریک گلدهی گیاهان، بهتر است از کود حاوی مقدار زیادی فسفر استفاده کنید. زیرا فسفر تأثیر بسزایی بر روی گلدهی و تشکیل میوه در گیاهان دارد و ترکیبات با فسفر بالا می‌توانند به بهبود این ویژگی‌ها کمک کنند. به عبارت دیگر، اگر هدف شما افزایش گلدهی گیاهان است، مناسب است از کود حاوی مقدار زیادی فسفر بهره‌مند شوید. برای مثال، استفاده از کود 10-52-10 که دارای 52 درصد فسفر است، یک انتخاب مناسب برای دستیابی به این هدف خواهد بود.

بهترین کود برای افزایش ریشه زایی

برای تحریک رشد ریشه‌ها، ترجیحاً از کودهایی با مقادیر بیشتری از فسفر و پتاسیم نسبت به نیتروژن استفاده می شود. این عناصر، به ویژه فسفر و پتاسیم، تأثیر بسیار مثبتی بر رشد و گسترش سیستم ریشه گیاهان دارند.

کود کامل با نسبت 30-30-10، که حاوی 10 درصد نیتروژن، 30 درصد فسفر و 30 درصد پتاسیم است، یک گزینه مناسب برای افزایش رشد ریشه‌هاست. این ترکیب نه تنها به تقویت ریشه‌ها کمک می‌کند بلکه با ارائه مقادیر مناسب از تمامی عناصر اصلی، گیاه را در کلیه جنبه‌های رشدی تقویت می‌کند.

بهترین کود کامل برای افزایش مقاومت گیاهان

پتاسیم به علت تنظیم فعالیت روزنه‌ها، در حفظ رطوبت گیاه نقش بسزایی دارد و می‌تواند جلوی از دست رفتن آب از گیاه را بگیرد. این ویژگی باعث افزایش مقاومت گیاه در مواجهه با تنش خشکی و کمبود آب می‌شود. علاوه بر این، پتاسیم به استحکام دیواره‌های سلولی گیاه کمک کرده و با تحریک رشد و گسترش ریشه، گیاه را قادر به بهترین جذب منابع غذایی و آب از خاک می‌سازد.

از جمله کودهای با محتوای پتاسیم بالا، می‌توان به کود 36-12-12 یا کود 40-8-10 اشاره کرد. اگر علائمی نظیر کلروز (زرد شدن) لبه برگ‌ها، پژمردگی برگ‌ها یا کاهش رشد در گیاهانتان مشاهده می‌کنید، ممکن است گیاه به پتاسیم نیاز داشته باشد. استفاده از کود کامل با مقدار پتاسیم بالا می‌تواند به بهبود وضعیت گیاهان شما کمک کند و کمبود این عنصر را تقویت نماید.

فواید استفاده از کودهای کامل

استفاده از کودهای کامل فواید متعددی دارد:

• تغذیه متعادل

کودهای کامل ترکیب متعادلی از سه ماکرو المنت اصلی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) را که گیاهان برای رشد و محصول دهی به آن ها نیاز دارند، در اختیار گیاهان قرار می دهد. با استفاده از کودهای کامل، این می تواند اطمینان حاصل می شود که گیاهان ترکیب مناسبی از مواد مغذی را برای رشد و نمو دریافت می کنند.

• بهبود حاصلخیزی خاک

کودهای کامل می توانند علاوه بر تامین مواد مغذی مورد نیاز گیاهان برای رشد، به بهبود حاصلخیزی خاک کمک کنند. این موضوع می تواند به پرورش گیاهان قوی تر و سالم تر کمک کند و همچنین می تواند بهره وری کلی خاک را بهبود بخشد.

• افزایش عملکرد محصول

کودهای کامل می توانند با تأمین مواد مغذی مورد نیاز گیاهان برای رشد، موجب افزایش عملکرد محصول شوند. این امر در کشاورزی بسیار مهم است، زیرا افزایش عملکرد محصول منجر به افزایش سود کشاورزان می شود.

• سهولت استفاده

استفاده از کودهای کامل نسبتاً آسان است و می توان آنها را مستقیماً روی خاک یا به عنوان محلول پاشی استفاده کرد. این موضوع کودهای کامل را به گزینه ای مناسب برای کشاورزان و باغبانان تبدیل می کند.

• تطبیق پذیری

کود کامل شیمیایی را می توان روی طیف وسیعی از گیاهان از جمله سبزیجات، گل ها، درختان و درختچه ها استفاده کرد. این موضوع آنها را به گزینه ای همه کاره برای باغبانان و کشاورزانی تبدیل می کند که نیاز به تامین مواد مغذی برای انواع گیاهان دارند.

• بهبود سلامت گیاه

کودهای کامل می توانند با تامین مواد مغذی مورد نیاز گیاهان برای رشد، به بهبود سلامت گیاه کمک کنند. این امر منجر به پرورش گیاهان قوی تر و انعطاف پذیرتر می شود که در نهایت مقاومت گیاهان در برابر آفات و بیماری ها افزایش می یابد.

• افزایش زیبایی در گیاهان زینتی

کودهای کامل می توانند با ترویج رشد سالم گیاهان، به افزایش زیبایی باغ ها، چمن ها و سایر مناطق فضای سبز کمک کنند.

• مزایای زیست محیطی

در صورت استفاده صحیح، کودهای کامل موجب بهبود حاصلخیزی خاک و کاهش نیاز به کود شیمیایی مصنوعی می شوند. این موضوع می تواند تأثیر مثبتی بر محیط زیست داشته باشد، زیرا کودهای شیمیایی مصنوعی در طولانی مدت موجب آلودگی و فرسایش خاک می شوند.

بهترین زمان استفاده از کود کامل

انواع مختلفی از کودهای کامل وجود دارد، از جمله انواع کود کامل (Complete fertilizer) و مصنوعی. نکته حائز اهمیت درمورد کودهای کامل، انتخاب کود مناسب برای گیاهان براساس نیاز های غذایی آن ها و کمبود های خاک می باشد. همچنین رعایت دستورالعمل ها هنگام استفاده از کودها برای جلوگیری از کوددهی بیش از حد که می تواند به گیاهان و محیط زیست آسیب برساند بسیار مهم است.

دفعات استفاده از کودهای کامل به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع گیاهی که کشت می شود، نوع خاک و میزان مواد مغذی موجود در آن، شرایط آب و هوایی و نیازهای غذایی خاص گیاهان.

به طور کلی مقدار مصرف کود کامل برای هر درخت به شرح زیر توصیه می شود:

• برای گیاهان یکساله (گیاهانی که در یک فصل رشد می کنند و چرخه زندگی خود را کامل می کنند) به طور کلی توصیه می شود در طول فصل رشد هر 2-4 هفته یکبار کودهای کامل مصرف شوند.
• برای گیاهان چند ساله (گیاهانی که بیش از دو سال رشد می کنند و عمر می کنند) به طور کلی توصیه می شود در طول فصل رشد هر 4-6 هفته یکبار کودهای کامل مصرف شوند.
• برای درختان و درختچه ها، به طور کلی توصیه می شود که کودهای کامل هر 6-8 هفته در طول فصل رشد اعمال شوند.
• برای گیاهان زینتی که داخل گلدان نگهداری می شوند، به طور کلی توصیه می شود که کودهای کامل را هر 2 تا 4 هفته یکبار مصرف کنید، زیرا خاک گلدان هابا هربار آبیاری شسته می شود و مواد غذایی از دسترس گیاه خارج می شود.

نحوه استفاده از کودهای کامل

در اینجا چند دستورالعمل کلی برای استفاده از کودهای کامل آورده شده است:

1. هر نوع کود کامل ممکن است دستورالعمل های خاصی جهت استفاده داشته باشد، بنابراین لازم است که دستورالعمل های مصرف را قبل از اعمال کود برای گیاه مطالعه کنید.
2. گیاهان مختلف نیازهای غذایی متفاوتی دارند، بنابراین مهم است که قبل از استفاده از کود، نیازهای غذایی گیاهان خود را مشخص کنید.
3. قبل از استفاه از انواع کودهای شیمیایی برای تعیین سطح مواد مغذی و pH خاک باید خاک را آزمایش کنید. این موضوع می تواند به شما کمک کند تا میزان مصرف مناسب را تعیین کنید و ازکوددهی بیش از حد خودداری کنید.
4. روش های مختلفی برای استفاده از کودهای کامل وجود دارد، از جمله استفاده خاکی قبل از کشت به منظور اصلاح خاک، ریختن روی سطح خاک اطراف گیاه و همچنین می توان از کودها به صورت محلول پاشی استفاده کرد، اگرچه این کار چندان رایج نیست.

سخن آخر

کودهای کامل ممکن است به علاوه ازت، فسفر و پتاسیم، حاوی عناصر ریزمغذی دیگر نیز باشند، که این عناصر مانند رویزمغذی‌ها نقش مهمی در تغذیه گیاهان دارند. این کودها عمدتاً برای رفع کمبود عناصر غذایی در گیاهان، به ویژه کمبود ازت، فسفر و پتاسیم، مورد استفاده قرار می‌گیرند. انتخاب بهترین کود کامل بستگی به نیازهای خاص گیاهان و نشانه‌هایی که در آنها مشاهده می‌شود دارد.

با توجه به مطالب گفته شده، مشخص می‌شود که بهترین کود کامل، کودی است که با دقت و بر اساس نیازهای خاص گیاه انتخاب و به کار گرفته شود. در صورت تمایل به خرید انواع کود NPK و تامین نیازهای گیاهان خود، می‌توانید به وبسایت داروخانه گیاه پزشکی تاماریکس مراجعه کنید و خرید خود را انجام دهید.